Grzybicze zapalenie pochwy to powszechna dolegliwość, szczególnie w wieku reprodukcyjnym. W co piątym przypadku grzybica pochwy ma charakter nawracający. Co wpływa na jej rozwój? Jak wygląda i jakie daje objawy? Jak ją leczyć i unikać nawrotów? Wyjaśniamy.
Dowiedz się więcej o innych rodzajach infekcji intymnych – infekcja bakteryjna
Przyczyny występowania grzybicy pochwy
Grzybicza infekcja intymna rozwija się na skutek zaburzenia naturalnej mikrobioty pochwy. W zdecydowanej większości przypadków przyczyną są drożdżaki Candida albicans (stąd alternatywna nazwa infekcji grzybiczej kandydoza pochwy), a także szczepy Candida non albicans (m.in.: C. glabrata, C. famata, C. parapsilosis) oraz Saccharomyces cerevisiae.
Przeczytaj też: Przyczyny infekcji intymnych, czyli jak można zachorować
Czynniki sprzyjające zaburzeniu biocenozy pochwy, a więc zwiększające ryzyko rozwoju infekcji:
- nieprawidłowe nawyki higieniczne (niedostateczna lub nadmierna higiena), stosowanie drażniących kosmetyków,
- zmiany hormonalne, w tym w czasie ciąży i połogu,
- wcześnie rozpoczęta aktywność seksualna, częste kontakty, ryzykowne zachowania seksualne,
- stosowanie barierowych środków antykoncepcyjnych,
- dieta z dużą ilością cukrów rafinowanych uboga w żywność probiotyczną taką jak np.: kiszonki, jogurty,
- niektóre choroby, m.in.: cukrzyca, zaburzenia immunologiczne, choroby nowotworowe, schorzenia reumatyczne,
- antybiotykoterapia, szczególnie o szerokim spektrum działania,
- przyjmowanie niektórych leków, np.: kortykosteroidów, cytostatyków, immunosupresantów,
- noszenie obcisłej nieprzewiewnej bielizny z tworzyw sztucznych,
- przewlekły stres.
Dowiedz się więcej: Rodzaje infekcji intymnych – infekcje pierwotniakowe
Objawy infekcji grzybiczej pochwy
Jak wygląda grzybica pochwy? Objawy tego rodzaju zakażenia obejmują:
- bezwonne upławy mające charakterystyczną serowatą, grudkowatą konsystencję przypominającą drobinki twarogu,
- zaczerwienienie, świąd, pieczenie i bolesność pochwy i warg sromowych, czasami obserwuje się widoczne pęknięcia błony śluzowej,
- bolesność i nasilenie opisanych dolegliwości po stosunku, podczas oddawania moczu lub po ciepłej kąpieli.
U niektórych kobiet drożdżyca pochwy przebiega bezobjawowo.
Jakie są najczęstsze przyczyny infekcji intymnych – omówienie
Leczenie infekcji grzybiczej pochwy
W razie wystąpienia objawów grzybicy pochwy zalecane jest wdrożenie leczenia miejscowego lub ogólnoustrojowego.
Leki przeciwgrzybicze zawierające klotrimazol, natamycynę lub nystatynę stosuje się miejscowo pod postacią maści, kremów, żelów lub globulek dopochwowych. Już kilkudniowa terapia odczuwalnie poprawia samopoczucie, usuwa przyczynę i znacznie łagodzi objawy. W zależności od zaawansowania choroby lekarz może zalecić stosowanie także środków doustnych, np. tabletek z flukonazolem.
W aptekach dostępne są leki bez recepty na infekcje intymne, które przynoszą ulgę już po 1. aplikacji, takim lekiem jest np. BETADINE® VAG . Zawarta w nim substancja czynna – jodopowidon ma szerokie spektrum działania, tzn. niszczy drobnoustroje wywołujące infekcje intymne: grzyby, bakterie i pierwotniaki. Tego rodzaju preparaty należą do pierwszej linii leczenia rozwijającej się infekcji.
Jak unikać infekcji grzybiczej pochwy?
Ważne są nawyki higieniczne, bo to one zmniejszają ryzyko rozwoju grzybiczej infekcji intymnej. Zaleca się:
- noszenie nieobciskającej i oddychającej bielizny z naturalnych włókien, np. bawełnianej,
- dbanie o higienę i pH miejsc intymnych, stosowanie łagodnych preparatów myjących,
- częstą zmianę środków higienicznych, np. podczas okresu,
- ograniczenie spożycia cukrów i włączenie do diety probiotyków, np.: kiszonek, nabiału z kulturami bakterii mlekowych,
- unikanie ryzykownych zachowań i przypadkowych stosunków seksualnych.
Czy grzybica pochwy jest zaraźliwa?
Infekcja grzybicza pochwy nie jest uważana za infekcję zaraźliwą w tradycyjnym sensie, jednak istnieje ryzyko przeniesienia jej podczas współżycia. W sporadycznych niepowikłanych przypadkach kandydozy leczenie partnera nie jest wymagane. Terapię obojga partnerów należy wdrożyć wtedy, gdy istnieje ryzyko, że to druga osoba jest źródłem infekcji lub gdy występują u niej objawy. Co ważne, w trakcie terapii lekami przeciwgrzybiczymi należy powstrzymać się od współżycia.
Skutki nieleczonej infekcji grzybiczej
Wdrożenie celowanej terapii pozwala na całkowite wyleczenie drożdżycy pochwy. Jednak nieleczenie lub nieodpowiednie leczenie grzybiczego zapalenia miejsc intymnych może prowadzić do przewlekłego schorzenia i negatywnie wpłynąć na jakość życia.
Nieleczona, źle leczona lub przewlekła grzybica pochwy może prowadzić do rozwoju zakażenia macicy i przydatków. W skrajnych przypadkach infekcja może rozprzestrzenić się na inne narządy lub doprowadzić do niepłodności. Dlatego tak ważne jest włączenie leczenia zaraz po zauważeniu pierwszych objawów.
Betadine® VAG (Polyvidonum iodinatum). Skład, postać i dawka substancji czynnej: Globulki, każda globulka zawiera 200 mg jodowanego powidonu. Jednolita globulka koloru brązowo-czerwonego o kształcie torpedy, długości około 33 mm i średnicy około 12 mm. Wskazania do stosowania: Leczenie zakażeń pochwy. Podmiot odpowiedzialny: Egis Pharmaceuticals PLC, Keresztúri út 30-38, 1106 Budapeszt, Węgry. Lek wydawany bez recepty. Dodatkowych informacji o leku udziela: EGIS Polska Sp. z o.o., ul. Komitetu Obrony Robotników 45D, 02-146 Warszawa, tel. +48 22 41 79 200, faks +48 22 41 79 292. www.egis.pl [06.2023]
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Bibliografia:
- Niemiec T., Drews K., Kotarski J. i wsp., Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące etiopatogenezy i leczenia nawrotowej postaci drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu, Ginekol Pol. 2011; 11(82): 869–873.
- Sobel J., Vulvovaginal candidosis. Lancet 2007; 369: 1961–1971.
- Białka A., Wiewióra K., Drosdzol-Cop A. Ostre i przewlekłe infekcje grzybicze sromu i pochwy – standardy terapeutyczne, Wydawnictwo Medyczne 21.06.2019, online: https://www.forumginekologii.pl/artykul/ostre-i-przewlekle-infekcje-grzybicze-sromu-i-pochwy-standardy-terapeutyczne [dostęp 24.04.2024].
- Chen D., Vaginitis: Diagnosis, Treatment and Management. Adult/Pediatric. Ambulatory Clinical Practice Guideline, University of Wisconsin 2021, online: https://www.uwhealth.org/cckm/cpg/infection-and-isolation/related/Vaginitis—Diagnosis,-Treatment,-Management—AdultPediatric—Ambulatory-210803.pdf [dostęp 24.04.2024].